Leteroj

Neŭtrale homa: kiom da interpretoj?

Mi ĉiam opiniis, eble pro malmulta aŭ malsimila fundamento, ke la zamenhofa esprimo „neŭtrale homa” estu interpretata laŭ la lumo de alia lia esprimo rilatanta al religio: „potenca senkorpa mistero, fortego, la mondon reganta”. Ĉiuj religioj povas sin rekoni en tiu minimuma denominatoro, al kiu ili povas aldoni siajn proprajn dogmojn; kaj per tia rekono ili eniras en la mondkoncepton de „neŭtrale homa”. Sed nun, legante kaj relegante la recenzon de Carlo Minnaja pri la libro Mi estas homo (MONATO 2007/5, p. 19-21), mi tentiĝas ŝanĝi mian opinion, kvankam tio igus Zamenhofon iom zigzaganta kaj eble ne tre kohera.

Se mi persistus en tiu mia interpreto pri la zamenhofa „neŭtrale homa”, mi trovus, male al Minnaja, ke eĉ religioj, kiel la hebrea kaj kristana, kiuj sian anaron epitetas (aŭ epitetis) „popolo elektita”, perfekte inkludiĝas en tiu mia (nur mia, certe!) interpreto pri „neŭtrale homa”, ĉar eĉ ili esence kredas je tiu komuna denominatoro. Kaj, krome, certe ankaŭ Zamenhof sciis, ke ĉiu religio pretendas esti la vera, la unika vera, kaj ke tiu konvinko ne multe distingiĝas de tiu de „elektita popolo”.