MONATO
Por skribi al ni
Serĉi en MONATO

El mia vidpunkto

Katastrofaj ciferoj

Frapis min legant-letero pri aŭtomobiloj en mia ĵurnalo. La skribinto atentigis pri rilato inter pezoj de homo kaj aŭto: averaĝa aŭto havas 1,5 tunojn da ŝtalo kaj plasto por transporti homon 80-kilograman. La sama homo povas moviĝi per biciklo, kiu pezas nur 0,02 tunojn! Kiom da malŝparo de energio, li avertas. Krome, laŭ li, la plimulto de la aŭtoj preskaŭ tuttage staras senutile sur strato aŭ en garaĝo.

La skribinto atentigas pri alia grava faktoro: por atingi grandan rapidon, aŭto bezonas grandan, do pezan, motoron. Sed grandajn rapidojn oni bezonas ne ofte, ĉar dum la pliparto de la tempo oni veturas ja nur en urboj, kutime eĉ ne grandajn distancojn. Do, li konkludas, grandaj rapidoj utilas al neniu. Ili nur detruas malvastajn strukturojn kaj kvazaŭ kreas vastegajn strukturojn (ekzemple reton da aŭtovojoj), por kiuj oni fakte bezonas grandajn aŭtojn. Ni ne povas kontroli liajn indikojn, sed ili ŝajnas al mi probablaj.

Kiel konate, aŭtoj emisias grandegan parton de karbondioksido, kiu kulpas pri venenado de la atmosfero kaj konsekvence pri la tutmonda varmiĝo. Certe, dum pasintaj jardekoj oni klopodis redukti tiun emisiadon per plibonigo de motoroj, sed ĉar draste plimultiĝas aŭtoj, precipe en tiel nomataj sojlolandoj (ekzemple Ĉinio kaj Barato), la rezulto estas: la homaro produktis en 2007 tiom da karbondioksido, kiom neniam antaŭe dum la historio! Estis 36,5 miliardoj da tunoj, kio signifas kreskon je 2,8 elcentoj kompare al 2006. Dum la pasintaj dek jaroj la kresko estis entute 22 elcentoj.

Plej pesimisma

Tion ĵus komunikis la Tutmonda Karbon-Projekto (TKP). Kvar kvinonoj de karbondioksido estiĝas per bruligo de fosiliaj karburaĵoj (karbo, nafto kaj gaso). La reston kaŭzas precipe ekstermado de arbaroj. La esploristoj de TKP atentigas, ke la karbondioksid-emisiado nun troviĝas konsiderinde super eĉ la plej pesimisma supozo de la lasta raporto de la monda klimat-konsilantaro. Sur ties bazo ĝi prognozis kreskon de la temperaturoj je 2,4 ĝis 6,3 celsiaj gradoj.

La TKP-fakuloj krome atentigas, ke en 2007 ĉirkaŭ 47 elcentoj de la emisiita forcej-gaso restis en la atmosfero kaj 53 elcentojn absorbis oceanoj kaj plantoj. Sed tiu kapablo de la naturo, redukti la kreskon de karbondioksido, iom post iom regresas. En jardekoj inter 1960 kaj 1990 maro kaj biosfero absorbis averaĝe 57 elcentojn, de post 2000 nur 54 elcentojn. Ankaŭ tial la venena gaso multiĝas pli kaj pli.

Ne plu haltigebla

Kion konkludi el ĉi ĉio? Unue ni povas konstati, ke ni ja jam delonge scias pri la problemoj, do la novaj indikoj estas konfirmo. Sed ke la nunaj ciferoj estas tiom katastrofaj, tamen timigas. Ŝajnas, ke efektive ni devas definitive konscii, ke la tutmonda varmiĝo ne plu estas haltigebla, ke la klimato ne plu estas savebla. La dua konkludo do estas: temos nur pri tio, ĉu la homaro eble sukcesos iomete bremsi la evoluon. Por tio necesas multaj plej diversaj rimedoj kaj agadoj kaj en industriaj kaj en sojlolandoj kaj en subevoluintaj landoj. Ni scias pri tiu longega listo da farendaĵoj, sed ni scias ankaŭ, ke naciismaj egoismoj tre ofte malhelpas efikajn paŝojn en la ĝusta direkto. Ni nur memoru, kiom longe bezonis la usona registaro por koncedi, ke la klimatŝanĝo estas fakto! Batali kontraŭ ĝi, laŭ Vaŝingtono, signifus damaĝi la hejman ekonomion.

En la antaŭa numero ĉi-loke mi atentigis pri neceso kaj ebleco redukti fosiliajn karburaĵojn favore al renovigeblaj energifontoj. Jen grava kontribuo por bremsi la klimat-ŝanĝon. Sed eĉ se ni energie aktivas por tio, daŭros jardekojn, ĝis ni vidos efikojn. Kaj, bedaŭrinde, ĵus atingas nin plia katastrofa informo: la antarkta ozon-truo ĉi-jare estas tiom giganta, kiom neniam antaŭe! Sed jen ankaŭ iomete konsola ĵusa informo: la biciklo ĝuas renesancon. Pli kaj pli multaj homoj, kiel mi, rezignas pri aŭto favore al biciklado. Eble ili ankaŭ legis la komence cititan leteron en mia ĵurnalo ...

Stefan MAUL

Tiu ĉi artikolo povas esti libere kopiita aŭ tradukita por nekomercaj celoj, se oni mencias la fonton: Artikolo de Stefan Maul el MONATO (www.monato.be).

Lasta adapto de tiu ĉi paĝo: 2019-04-17