MONATO

Arto

NIĜERIO

Du niĝeriaj speguloj

Ofte homoj demandas, kiu el la du niĝeriaj verkistoj, Chinua Achebe aŭ Wole Soyinka, estas pli fama aŭ pli internacie rekonita. Kvankam ambaŭ estas konataj nacie kaj internacie, Soyinka estas la unua afrikano, kiu gajnis la literaturan Nobel-premion en 1986. Kritikistoj opinias, ke Soyinka akiris la premion, ĉar li verkas kiel eŭropano por feliĉigi kaj kontentigi ilin. Tamen Chinua Achebe estas la unua afrikano, verkinta internacie rekonitan romanon Things fall apart (Aĵoj disfalas) en 1956. Achebe per sia romano montris, ke Afriko ne postrestas en la literaturo. Post Things fall apart, kiu estis tradukita en pli ol 60 lingvojn, aperis multaj afrikaj verkistoj, i.a. Dennis Brutus el Sud-Afriko, la jam menciita Soyinka, Ngugi Wa Thiongo el Kenjo, Ayi Kwei Armah el Ganao kaj aliaj. La unuaj afrikaj verkistoj uzis siajn verkojn ankaŭ por montri la malbonon de koloniismo, daŭra ekspluatado de Afriko kaj kiel mondaj religioj influas unuecon kaj evoluon de Afriko.

Ambaŭ aŭtoroj havas po pli ol 60 verkoj kaj estas la speguloj de Afriko kaj precipe de Niĝerio. Se vi esploris la afrikan literaturon sen pristudi verkojn de Soyinka kaj Achebe, vi ankoraŭ ne komencis la esploradon. Pere de la du verkistoj oni mezuras sukceson aŭ fiaskon de la afrika literaturo. Ne estis surprizo, ke studentoj eĉ en la magistra nivelo okupiĝas pri la afrika literaturo kaj ĝia kontribuo al la literaturo tutmonda. Soyinka kaj Achebe utiligas la kulturajn valorojn de siaj popoloj igba kaj joruba, kaj tiel donas al ili internacian respekton.

En julio 2004 Soyinka festis la 70an naskiĝdatrevenon kaj oni ne miris, ke kaj la nuna ŝtatprezidanto, kaj eĉ la eksa, kiu malliberigis la verkiston en 1967 dum la niĝeria civila milito, estis inter la gastoj dum la solena celebrado. La spertoj de Soyinka dum tiuj prizon-jaroj rezultis en la libro The man died (La homo mortis), per kiu li gajnis la Nobel-premion.

Prince Henry OGUINYE
Tri monatoj da senpaga legoplezuro!

Indekso
Aboni al MONATO
Flandra Esperanto-Ligo (FEL)
Lasta adapto de tiu ĉi paĝo: septembro 2004