En marto mortis Ruaraidh MacThòmais [mahkhomiŝ], konata en la angla kiel Derick Thomson, sendube grava kolono de la moderna skotgaela lingvo.
Kiel profesoro pri keltaj lingvoj, poeto, verkisto kaj eldonisto li pli ol iu ajn alia lastatempe kontribuis al la lingvo kaj kulturo de la ŝrumpanta, sed ankoraŭ vivanta, gaelparolanta komunumo en Skotlando.
MacThòmais naskiĝis en 1921 sur la hebrida insulo Lewis (gaele: Leòdhais). Li instruis en la universitatoj de Edinburgo, Aberdeen kaj Glasgovo: en ĉi-lasta, estante denaska parolanto de la gaela, li okupis la katedron pri keltaj lingvoj.
En 1952 li fondis la kvaronjaran kulturan revuon Gairm („Alvoko”), kaj komencis eldoni gaelajn librojn. Gairm iĝis unu el la plej gravaj skotaj literaturaj revuoj.
Ne ekzistas iu ajn renoma gaela verkisto, kiu ne kontribuis al Gairm. Krome MacThòmais inspiris kaj instigis junajn verkistojn, denaskajn kaj nedenaskajn gaelparolantojn, ankaŭ eksterlandajn, verki kaj publikigi en la gaela.
Li enkondukis malgrandajn, sed signifajn, reformojn kaj normigojn de la gaela ortografio, kaj Gairm montris, ke la antikva gaela lingvo povas esprimi ion ajn, eĉ modernajn kaj sciencajn konceptojn, per sia vasta vorttrezoro.
MacThòmais unike kontribuis al la revigligo, riĉigo kaj agnosko de la gaela lingvo en Skotlando. Keltio multegon ŝuldas al tiu granda klerulo kaj poeto.
|
Tiu ĉi artikolo povas esti libere kopiita aŭ tradukita por nekomercaj celoj, se oni mencias la fonton:
Artikolo de Garvan Makaj el MONATO (www.monato.be). Lasta adapto de tiu ĉi paĝo: 2020-07-07 |