MONATO

Leteroj

Marŝo de vivantoj

La 27an de nisano, laŭ la hebrea kalendaro, (2003-04-29) estis organizita laŭvica Marŝo de vivantoj en iama nazia koncentrejo konata en la tuta mondo kiel Auschwitz [aŭŝvic]. En tiu marŝo partoprenis ĉirkaŭ 2,5 miloj da poloj kaj judoj, inter ili la ŝtatprezidantoj de Israelo kaj de Pollando. La saman tagon mi denove tralegis la artikolon Jubileo hontinda publikigitan en la marta numero de MONATO, en kiu Josef Maria Ipfelkofer priskribis la historion de koncentrejoj en diversaj landoj, kiel ekzemple en Kubo, Sud-Afriko, Sovetio, Nazi-Germanio kaj Ĉilio. Oni povus ankoraŭ aldoni Kamboĝon. Tamen ne gravas pleje la preciza nombro de ŝtatoj en kiuj oni organizis koncentrejojn. Tre bone, ke tiu teksto estas aperigita, tamen dankante al estimata aŭtoro oni volus iomgrade plivastigi la tekston per aldonaĵoj ŝajne gravaj por la temo koncentrejoj.

Do, en KL (Konzentrationslager, koncentrejo) Auschwitz, en la urbo Oświęcin [oŝviencin] okupita de nazioj estis realigita la tiel nomata Generalplan Ost (ĝenerala plano oriento) laŭ kiu oni planis neniigi 50 milionojn da homoj: judojn, polojn, rusojn, romaojn kaj aliajn, ne nur eŭropanojn. La hitlera plano Generalplan Ost estis ellaborita kelkajn jarojn antaŭ la komenco de la 2a mondmilito, do antaŭ la 1a de septembro 1939. La travivintaj atestantoj de la 2a mondmilito, membroj de tiel nomata Sonderkommando (speciala ĝendarm-unuo) en koncentrejo Auschwitz, diris, ke en tiu mondkonata koncentrejo estis mortigitaj, rekte per cianida acido 4 ĝis 4,5 milionoj da homoj.

La koncentrejoj lokitaj de nazioj de la Hitler-reĝimo sur la pola teritorio, okupita dum 5 jaroj, estas ofte nomataj „fabrikoj de la mortigo”! Por ke oni neniam plu ripetu tiun aĉan historion, oni memoru pri tiuj faktoj, paroladu pri la historio de holokaŭsto kaj eble plejbone venu unu aŭ plurajn fojojn al Pollando en aprilo por partopreni en Marŝo de vivantoj.

Stanisław ŚMIGIELSKI
Pollando

Indekso
Aboni al MONATO
Flandra Esperanto-Ligo (FEL)
Lasta adapto de tiu ĉi paĝo: junio 2019