MONATO

Politiko

BURUNDO

Survoje al paco

En Burundo estas tri triboj: tucioj (tutsi), kiuj reprezentas ĉ. 15 % de la popolo, hutuoj (hutu), kiuj reprezentas 84 %, kaj tvaoj (twa), kiuj reprezentas 1 %. Ekis milito en Burundo en 1993 post mortigo de prezidanto Ndadaye Mechior, demokratie elektita kaj la unua hutua prezidanto. Mortigis lin oficiroj tuciaj. Post lia morto, tucioj prenis la povon, ne volante dividi ĝin kun hutuoj.

En 2002 ekzistis du grupoj da ribelantoj: la Fronto por Demokrata Defendo, kun 10 000 militistoj, kaj la Fronto por Nacia Libero, kun 3 000 militistoj. Ambaŭ grupoj poste dividiĝis. Dume najbaraj landoj, Tanzanio kaj Demokrata Respubliko Kongo, subtenis la ribelantojn.

Interkonsento

En aŭgusto 2002 estis subskribita pactraktato: la tiama tucia prezidanto Buyoya konsentis post 18 monatoj transdoni povon al Domitien Ndayizeye. Malgraŭ la interkonsento Buyoya komence ne volis plenumi sian promeson: finfine li cedis, kaj en aprilo 2003 Ndayizeye fariĝis prezidanto, kun tucia vicprezidanto.

Sed komence de julio, 2003, anoj de la Fronto por Nacia Libero atakis la burundan ĉefurbon Buĵumburo: dume mortis 300 homoj. Malgraŭ tio eblas diri, ke Burundo nun survojas al paco: en ĉiu provinco krom unu (Kampara Buĵumburo) ĉesis la milito. Ndayizeye saĝe agis, enoficigante en sian registaron membrojn de kontraŭaj, ribelintaj grupoj; nun li intencas same miksi en la armeo iamajn batalantojn.

En novembro ĉi-jare okazos freŝaj prezidant-elektoj, se intertempe plene ĉesos la milito, en kiu mortis de post 1993 jam ĉ. 1,5 milionoj da homoj.

SABIYUMVA Jérémie/pg

Indekso
Aboni al MONATO
Flandra Esperanto-Ligo (FEL)
Lasta adapto de tiu ĉi paĝo: septembro 2004